भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आज,10 फेब्रुवारी 2025 रोजी फ्रान्स दौऱ्यावर जात आहेत. या दौऱ्यात ते फ्रान्सचे राष्ट्राध्यक्ष इमॅन्युएल मॅक्रॉन यांच्यासोबत पॅरिसमध्ये होणाऱ्या कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) शिखर परिषदेत सहभागी होतील. मोदींचा हा सहावा फ्रान्स दौरा आहे. या दौऱ्यात ते भारत-फ्रान्स CEO फोरममध्ये भाषण करतील आणि मार्सेई शहरालाही भेट देतील.
पॅरिस एआय परिषदेचे महत्त्व
ही परिषद 10 ते 11 फेब्रुवारी दरम्यान ‘पॅरिस शांतता मंचाच्या’ अंतर्गत आयोजित करण्यात आली आहे. तसेच, या परिषदेत 100 हून अधिक देशांचे आणि खाजगी क्षेत्रातील 1,000 हून अधिक प्रतिनिधी सहभागी होणार आहेत. या परिषदेमध्ये एआयचा सुरक्षित आणि जबाबदारीने वापर कसा करायचा यावर चर्चा होईल आणि भविष्यात एआयचा उपयोग आणि यामुळे होणारे परिणाम यावर महत्त्वाचे निर्णय घेतले जातील.
अमेरिका- चीनमधील स्पर्धा आणि भारताची भूमिका
सध्या अमेरिका आणि चीनमध्ये एआय तंत्रज्ञान विकसित करण्यासाठी मोठी स्पर्धा सुरू आहे. अमेरिकेने 500 अब्ज डॉलर्सचा ‘स्टारगेट’ प्रकल्प जाहीर केला आहे, तर चीनच्या ‘डीपसीक’ नावाच्या स्वस्त एआय सॉफ्टवेअरने बाजारात मोठा प्रभाव टाकला आहे. भारतही या स्पर्धेत मागे नाही. नरेंद्र मोदी या परिषदेत भारताच्या एआय योजनांवर चर्चा करतील आणि एआयचा उपयोग अधिक चांगल्या पद्धतीने कसा करता येईल, यावर मार्गदर्शन देतील.
फ्रान्समधील एआय परिषदेची पार्श्वभूमी
ही परिषद 2023 मध्ये यूकेमधील ब्लेच्ले पार्क येथे झालेल्या एआय सुरक्षा परिषदेतून प्रेरित आहे. त्या परिषदेत एआयच्या संभाव्य धोक्यांवर चर्चा झाली होती आणि अमेरिका, चीन, भारतासह 20 देशांनी ब्लेच्ले घोषणापत्रावर स्वाक्षरी केली होती. त्यानंतर, दक्षिण कोरियातील सोल येथे झालेल्या परिषदेत 16 प्रमुख एआय कंपन्यांनी पारदर्शक एआय विकासाचे वचन दिले होते. यावर्षी फ्रान्समध्ये राष्ट्राध्यक्ष मॅक्रॉन यांच्या पुढाकाराने ही परिषद आयोजित करण्यात आली आहे.
परिषदेतील महत्त्वाचे मुद्दे
- एआय विकासासाठी सुरक्षित उपाययोजना
- जबाबदार आणि नैतिक एआय तंत्रज्ञान
- एआयचा रोजगार, शिक्षण आणि समाजावर होणारा परिणाम
- विविध देशांच्या एआय धोरणांमध्ये समन्वय साधणे
पॅरिस एआय परिषद कार्यक्रम
- 6 आणि 7 फेब्रुवारी: परिषदेच्या आधीच्या सत्रांमध्ये एआय तज्ज्ञ आणि सरकारी अधिकारी चर्चा करतील.
- 8 आणि 9 फेब्रुवारी : एआयमुळे कला आणि संस्कृतीवर होणाऱ्या परिणामवर चर्चा होईल.
- 10 फेब्रुवारी: परिषदेच्या पहिल्या दिवशी व्यावसायिक आणि उद्योजक एकत्र येऊन एआयच्या वापराबाबत चर्चा करतील. यावेळी 1,000 ते 2,000 प्रतिनिधी सहभागी होतील.
- 11 फेब्रुवारी: परिषदेच्या शेवटच्या दिवशी आंतरराष्ट्रीय नेते आणि सरकारी अधिकारी बैठक घेतील.
महत्त्वाचे प्रतिनिधी आणि कंपन्या
इंडियन एक्सप्रेसच्या माहितीनुसार, अमेरिकेचे उपराष्ट्रपती जेडी व्हान्स आणि चीनचे उपपंतप्रधान डिंग झुएक्सियांग या परिषदेत सहभागी होण्याची शक्यता आहे. याशिवाय, मायक्रोसॉफ्ट, गुगल आणि ओपनएआय सारख्या मोठ्या कंपन्यांचे अधिकारीही या परिषदेत आपली मते मांडतील. तसेच, मायक्रोसॉफ्ट, अल्फाबेट, ॲमेझॉन आणि मेटा यांसारख्या मोठ्या कंपन्यांच्या हातात AI तंत्रज्ञान केंद्रित होण्याऐवजी या तंत्रज्ञानाचा अधिक समतोल पद्धतीने कसा विकास करता येईल याकडे लक्ष केंद्रित केले जाईल.
भारतासाठी संधी
या परिषदेमुळे भारताला मोठ्या प्रमाणात संधी उपलब्ध होणार आहेत. भारत एआय क्षेत्रात वेगाने प्रगती करत आहे. भविष्यात शिक्षण, आरोग्य, व्यवसाय आणि सरकारी धोरणांमध्ये एआयचा वापर कसा करता येईल, यावर पंतप्रधान मोदींचे भाषण महत्त्वपूर्ण ठरणार आहे.