Absolute returns, CAGR, XIRR नक्की बघायचं तरी काय.. 

गुंतवणुकीबद्दल जशी जागरूकता वाढत चालली आहे, त्याच बरोबर वेगवेगळ्या गणिती सूत्रांच्या ज्ञानाचेही पेव फुटायला लागलंय. हा लेख त्यातल्याच एका कन्फ्युजन करणाऱ्या विषयावर माहिती देणारा आहे. ‘Absolute returns, CAGR, XIRR यामध्ये नक्की बघायचं तरी काय?’ 

गुंतवणुकीचा मूळ उद्देश हा त्यावरचा परतावा (Profit) असतो. आणि अर्थातच प्रॉफिट म्हटलं की, पुढचा सगळ्यात महत्त्वाचा प्रश्न येतो की किती टक्के? कारण प्रॉफिट किती टक्के झाला यावरच शेवटी गुंतवणूक किती सार्थकी लागली हे ठरवलं जातं. आता किती टक्के हे मोजण्यासाठी वेगवेगळ्या सूत्रांचा वापर केला जातो. त्यामध्ये 3 महत्त्वाची सूत्र येतात ती म्हणजे Absolute Return, CAGR आणि XIRR. 

Absolute Return – 

अगदी शाळेपासून शिकवला जाणारा प्रॉफिट मोजायचा सर्वात सोपा फॉर्म्युला म्हणजे Absolute Return. 

 प्रॉफिट / गुंतवणूक X 100 = Absolute Return (%) 

आज मी बँकेत एक लाखाची FD केली आणि एका वर्षाने मला 1,07,000/- मिळाले म्हणजे वरील फॉर्म्युल्या प्रमाणे मला 7 टक्के रिटर्न्स मिळाले. 

दिसायला अतिशय सोपा दिसणारा हा फॉर्म्युला बऱ्याचदा आपली दिशाभूल पण करू शकतो किंवा त्यासाठी वापरला जाऊ शकतो. याच प्रमुख कारण म्हणजे या फॉर्म्युल्यामध्ये Time factor म्हणजेच गुंतवणुकीची वेळ विचारात घेतली जात नाही.

यासाठी एक उदाहरण बघुया – मी 20 वर्षापूर्वी 75 लाखाला एक घर घेतले. ते आज मी 2 करोडला विकले. आता वरच्या फॉर्म्युल्याने मला 167% Absolute Returns मिळाले. पण जेव्हा 20 वर्षांचा कालावधी लक्षात घेतला तर समजेल की, या गुंतवणुकीवरचा प्रत्यक्षात वार्षिक परतावा हा फक्त 5 टक्के आहे. म्हणजे या घरात गुंतवणूक करण्याऐवजी मी बँकेत FD केली असती तर मला जास्त परतावा मिळाला असता. म्युच्युअल फंडात केली असती तर विचारायलाच नको. बहुतेक वेळा मोठे आकडे बघून आपली अशीच फसगत होत असते आणि प्रत्यक्ष मिळणाऱ्या वार्षिक रिटर्न्स (%) कडे आपण दुर्लक्ष करतो याचा फायदा दिशाभूल करण्यासाठी केला जातो. 

जेव्हा कोणतीही गुंतवणूक आपल्याला ढोबळ आकडे दाखवून किंवा Absolute Returns सांगून विकण्याचा प्रयत्न केला जातो, तेव्हा नेहमी वार्षिक परतावा किती मिळणार आहे हे स्वतः पडताळून पहा किंवा जाणकारांना विचारायला विसरू नका. कारण तो आकडा तुमचा गुंतवणुकीचा निर्णय योग्य की अयोग्य ते लगेच दाखवून देईल. 

CAGR (Compound Annual Growth Rate) – 

 याच्या नावाप्रमाणे कामही भरभक्कमच आहे. Absolute Return मध्ये असलेला वेळ (Time Factor) लक्षात न घेण्याचा दोष, CAGR भरून काढतो आणि आपल्याला गुंतवणुकीवर योग्य वार्षिक परतावा किती टक्के मिळतोय हे अचूक सांगतो. 

 उदाहरणार्थ – माझी 1,00,000 ची गुंतवणूक 5 वर्षांनी दुप्पट म्हणजे 2,00,000 झाली, तर Absolute Return प्रमाणे मला 100 टक्के रिटर्न्स मिळाले. जो एक ढोबळ आकडा आहे. पण प्रत्यक्षात माझ्या गुंतवणुकीने साधारण वार्षिक 15 टक्के CAGR दिला आहे. जो मला गुंतवणुकीचे मोजमाप करायला आणि पर्यायी गुंतवणुकीच्या ऑप्शन्सबरोबर तुलना करताना जास्त उपयुक्त ठरतो. 

XIRR – 

XIRR आणि CAGR हे एकाच घराण्यातले भाऊ आहेत. XIRR हा अचूकतेच्या बाबतीत CAGR पेक्षा जास्त स्मार्ट ठरतो. XIRR हा फॉर्म्युला अनियमित गुंतवणूक किंवा गुंतवणुकीतून जेव्हा वेगवेगळ्या वेळी पैसे काढून घेतले जातात. तेव्हा वेळेचं योग्य मूल्यमापन करून जास्त अचूक रिटर्न्स (%) दर्शवतो. अर्थात याची अचूकता तुम्ही कोणकोणत्या विविध वेळी गुंतवणूक केलीत आणि ती कोणकोणत्या वेळी काढून घेतलीत याच्या अचूक तारखा दिल्याशिवाय मिळणार नाही. म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक करताना ती SIP द्वारे केली असेल किंवा म्युच्युअल फंडातून वेळोवेळी तुम्ही पैसे काढून घेत असाल, तर अशा वेळी XIRR तुम्हाला गुंतवणुकीचे जास्त अचूक रिटर्न्स काढून देतो. 

त्यामुळे यापुढे तुमच्या गुंतवणुकीचे रिटर्न्स बघताना तुम्हाला समजल असेलच की आपल्याला Absolute Returns न बघता, CAGR किंवा XIRR काढून गुंतवणुकीचे योग्य मूल्यमापन करायचे आहे..